Istnieje wiele sytuacji, które mogą wstrząsnąć do głębi naszym dzieckiem i wywołać wiele negatywnych, niepożądanych emocji. Wszystko to może doprowadzić do traumy, której skutki są trudne do przewidzenia w przyszłości. Sprawdź, jakie są objawy tego, że dziecko doświadczyło jakiejś traumy?

Kiedy możemy mówić o traumie?

Słowo trauma wykorzystywane jest do określania zdarzeń traumatycznych, niszczących ład i porządek dziecięcego świata. To doświadczenie, które może obejmować zagrożenie utraty życia lub zdrowia, przeżywania intensywnego lęku, bezradności braku pomocy ze strony najbliższych. Traumą jest śmierć bliskiej osoby we wczesnym dzieciństwie, molestowanie, znęcanie się nad dzieckiem fizycznie i psychicznie. Dzieci, które spotkały się ze zdarzeniami o charakterze traumatycznym, doświadczają w późniejszym czasie wielu objawów. Trauma może zniszczyć radość życia, utrudnić wchodzenie w normalne relacje z otoczeniem i powodować nawet daleko idące zaburzenia rozwojowe. Warto wiedzieć, jak rozpoznać traumę i jak pomóc dziecku, które ją przeżyło.

Zespół stresu pourazowego i jego objawy

Jednym z najczęściej pojawiających się u dzieci po przeżytej traumie objawów jest tzw. PTSD, czyli zespół stresu pourazowego. Zespół ten objawiać się może przemożnym poczuciem lęku u dziecka. W prostych sytuacjach, jak np. zawiązanie butów czy założenie kurtki w przedszkolu dziecko może wybuchnąć płaczem z bezradności. Przejawia nieufność w stosunku do ludzi, ale i bierność. Miewa poczucie uwięzienia i braku wpływu na to, co się z nim dzieje. Zmiany emocjonalne odbierają dziecku radość życia i beztroskę. Staje się ono nieczułe na wszystko, pozbawione empatii oraz energii.

Paradoks u dziecka dotkniętego traumą

Jeśli trauma u dziecka wywołana była np. przemocą fizyczną ze strony najbliższych, pojawiać się może u niego zjawisko paradoksu. Z jednej strony nie otrzymuje miłości i wsparcia od rodzica czy opiekuna, a z drugiej rozpaczliwie go pragnie.

Pozostałe objawy traumy

Po przeżyciu traumy u dziecka może występować wiele innych objawów, jak zespół zaburzenia więzi, obniżenie poczucia własnej wartości, agresja i gniew. Dziecko ponownie przeżywa swoją tragedię, miewa koszmary i problemy ze snem. Unika sytuacji i osób przywołujących w pamięci wydarzenia, jakich doświadczyło. Może być ciągle, nadmiernie pobudzone i rozdrażnione, miewa ataki furii i złości, niszczy przedmioty w swoim otoczeniu, albo dokonuje aktów autoagresji. Częstym objawem traum jest wycofanie się z dotychczasowych relacji społecznych – dziecko zaczyna bawić się w przedszkolu tylko samo, pozostaje na marginesie grupy i nie dąży do kontaktu z otoczeniem.
Potrzeba wiele czasu i cierpliwości, by przezwyciężyć opór dziecka i zyskać jego zaufanie. Dopiero wtedy realnie można mu pomóc uporać się z traumą.