Etap zadawania miliona pytań dziennie rodzicom, opiekunom czy nauczycielom w przedszkolu, jest naturalną fazą poznawczą u każdego dziecka. To dobry znak, że interesuje się otoczeniem, chce wiedzieć coraz więcej, a jednocześnie za wiarygodne źródło wiedzy uznaje dorosłych ze swojego otoczenia. Problem w tym, gdy dziecko zaczyna pytać o coś, na co nie znamy odpowiedzi lub nasza wiedza nie jest wystarczająca dla maluszka. Dobrym, ale i trudnym pytaniem dziecka może być: czym jest czas? Jakiej odpowiedzi możesz na nie udzielić?

Pozornie łatwe pytanie

Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że pytanie o czas jest jednym z prostszych, jakie zadać nam może dziecko. Jednak to tylko pozory. Jak bowiem zdefiniować czas, by nasza odpowiedź była zgodna z prawdą, a jednocześnie przekazana w taki sposób, by dziecko mogło zrozumieć istotę rzeczy?

Można powiedzieć, że czas jest niewidocznym elementem rzeczywistości, abstrakcyjną wartością i jednostką pomiaru upływających chwil. Jednak mało prawdopodobne jest, że przedszkolak rzeczywiście będzie w stanie zrozumieć, co w ten sposób chcemy mu przekazać.

Proste słowa, prosta idea

Zawsze wtedy, gdy dziecko zadaje nam pytania, powinniśmy mieć na uwadze jego ograniczone możliwości zrozumienia odpowiedzi. Dlatego dobierajmy słowa w odpowiedzi na pytania pociechy, by całkowicie je rozumiało. I tak, na pytanie o to, czym jest czas, pokażmy dziecku, jak czas się zmienia, jak jest odmierzany na zegarze. Poczytajmy bajki, których motywem przewodnim jest czas. Dobrym przykładem dla wyjaśnienia upływającego czasu jest to, że zmieniają się pory dnia i nocy, a także pory roku. Dziecko jest w stanie to zauważyć, podobnie jak ruch słońca na niebie w bezchmurny dzień. Dlatego rodzic może pokusić się o wspólną obserwację „czasu” pod względem różnych zmian zachodzących w przyrodzie i w bezpośrednim otoczeniu dziecka.

Dobrym przykładem tego, czym jest czas, będzie wiek rodziców i dzieci. Można powiedzieć, że czas płynie, a dziecko rośnie, jest coraz starsze. Warto też zwrócić uwagę swojej pociechy na jednostki czasu – sekundy, minuty, godziny, dni, miesiące czy lata.