Przedszkole może prowadzić edukację dzieci według tzw. planu daltońskiego, który stworzyła amerykańska pedagog Helena Parkhurst. Opisała ona go w swojej książce „Wykształcenie według planu daltońskiego”. Na czym on polega?

Czym jest plan daltoński?

Pod pojęciem planu daltońskiego należy rozumieć metodę indywidualnej pracy uczniów. Stoi on w opozycji względem klasowo-lekcyjnego systemu nauczania. Indywidualna nauka każdego z uczniów zainspirowała Helenę Parkhurst do zmodyfikowania systemu pracy nauczyciela. Nauczanie masowe w klasie Parkhurst zastąpiła uczeniem dzieci w ich własnym tempie. Starsi uczniowie w myśl jej idei – planu daltońskiego, pomagali w nauce młodszym kolegom, współpracując z nimi.

Taki system szybko zyskał popularność i jest stosowany do dziś w wielu przedszkolach, ponieważ umożliwia on dostosowanie tempa nauki do rzeczywistych możliwości, jakie wykazuje każde dziecko. Uczy polegania na sobie, swoich umiejętnościach, pobudza samodzielność i wyrabia poczucie bycia odpowiedzialnym za swoje działania oraz wykonywane zadania. Dzieci w myśl planu daltońskiego przejmują inicjatywę i same chcą odkrywać nowe rzeczy, ucząc się przy okazji nowych zagadnień.

Trzy główne zasady planu daltońskiego

Helen Parkhurst oparła swój system daltoński nauczania dzieci na trzech głównych zasadach, dotyczących nauki wolności, samodzielności i współpracy. Nauczyciel w przedszkolu tworzy dla dzieci konieczną przestrzeń dla ich samodzielnego rozwoju. Uczy współpracy w mniejszych grupkach, cały czas sprawując opiekę nad maluchami.
Swoboda przy nauce wolności nie do końca polega tu na tym, żeby dziecko mogło robić wszystko, co tylko mu się podoba. Granice są potrzebne, żeby poczuć się bezpiecznie. Dziecko powinno używać swobody i być odpowiedzialnym za siebie, ale to można zastosować dopiero na kolejnych etapach życia, a niekoniecznie u najmłodszych przedszkolaków.

W przypadku, gdy samodzielne wykonywanie zadań staje się dla dziecka zbyt trudne, nauczyciel jest w gotowości, aby mu pomóc, dać wskazówki do wykonania oraz wesprzeć, jeśli jest taka konieczność. Nie należy jednak według planu daltońskiego wyjaśniać drobiazgowo dziecku, jak ma wykonać zadanie, ponieważ powoduje to utratę jego inicjatywy.
W planie daltońskim ważną rolę odgrywa współpraca w małych grupach dzieci, najlepiej w parach, które powinny być zmienne, dla lepszego kontaktu i poznania kolegów i koleżanek. Dzieci powinny nauczyć się współpracy z każdym, bez wykluczania tych, których nieszczególnie darzą sympatią. Uczy to tolerancji i wyrabia w dziecku umiejętność dochodzenia do pewnych kompromisów.

Założenia planu daltońskiego są bardzo ciekawe i warto je wdrożyć w przedszkolu, dla lepszego rozwoju społecznego dziecka.